Nguyễn Trãi (1380-1442), hiệu là Ức Trai,quê ở Chi Ngại (nay thuộc Chí Linh, Hải Dương)sau rời về làng Ngọc Ổi (nay thuộc NhịKhê, Thường Tín, Hà Nội). Cha là Nguyễn Phi Khanh, một họctrò nghèo, học giỏi, đỗ Thái học sinh. Mẹ làTrần Thị Thái, con quan tư đồ Trần Nguyên Đán,dòng dõi quí tộc. Ông ngoại và cha đều là ngườicó lòng yêu nước thương dân. Nguyễn Trái đã đượcthừa hưởng tấm lòng vì dân vì nước ấy.Bạn đang xem: Nguyễn trãi quê ở đâu
Lên sáu tuổi, mất mẹ, lên mười,ông ngoại qua đời, Nguyễn Trãi về ở NhịKhê nơi cha dạy học. Ông gần gũi nông thôn từđó. Năm hai mươi tuổi, 1400, ông đỗ Thái họcsinh và hai cha con cùng làm quan cho nhà Hồ. Năm 1407, giặcMinh sang cướp nước ta, Nguyễn Phi Khanh bị bắtđem về Trung Quốc cùng với cha con Hồ Quí Li và cáctriều thần khác. Nguyễn Trãi và người em trai đitheo chăm sóc. Nghe lời cha khuyên, ông trở về, nhưnglại bị giặc Minh bắt giữ ở Đông Quan.Trốn thoát khỏi tay giặc, ông náu mình trong nhân dân, tìm đườngcứu nước. Đây là thời gian ông đi sâu vào nôngthôn, hiểu được đời sống nhân dân, thấmthía sức mạnh của dân, và nhờ đó, ông nhậnra chân lí: muốn cứu nước phải dựa vào dân.Ông tìm theo Lê Lợi, dâng Bình Ngô sách, tham gia khởi nghĩaLam Sơn. Và Nguyễn Trãi đã sống, chiến đấucùng nhân dân. Ông có đóng góp lớn vào phương kế đuổigiặc. Ông là vị quân sư xuất sắc giúp Lê Lợichiến lược, chiến thuật trong kháng chiến chốngquân Minh xâm lược. Đó là:
“Đem đại nghĩađể thắng hung tàn,
Lấy chí nhân đểthay cường bạo.”
Đang xem: Nguyễn trãi quê ở đâu
Xem thêm: Góc Tư Vấn: Có Nên Mua Bán Xe Kia Morning 2 Chỗ Cũ Và Mới Chính Chủ 03/2022
(Thủ tướng Phan Văn Khải thăm tượng danh nhânNguyễn Trãi ở Que”bec, Canada)
Đầu năm 1428, quét sạch quân thù, ônghăm hở bắt tay vào thực hiện hoài bão xây dựngđất nước thái bình thịnh trị, vua hoà dân mục,thì bỗng dưng bị chặn lại: ông bị nghi oan vàbị bắt giam. Sau đó, ông được tha nhưngkhông được tin dùng nữa. Mười năm(1429-1439) Nguyễn Trãi chỉ được giao chức”nhàn quan”, không có thực quyền. Ông buồn, xin vềCôn Sơn (nay thuộc Chí Linh, Hải Dương). Mấytháng sau, Lê Thái Tông lại vời ông ra làm việc nước.Ông đang hăng hái giúp vua thì xảy ra thảm hoạ lớnnhất trong lịch sử Việt Nam: ngày 01 tháng 9 năm1442, sau khi nhà vua đi duyệt võ, đã vào Côn Sơn thămNguyễn Trãi. Khi vua dời Côn Sơn, về đến TrạiVải (Lệ Chi Viên, Bắc Ninh) bị chết độtngột. Lúc chết có Nguyễn Thị Lộ, ngườithiếp của Nguyễn Trãi, lúc ấy phụ trách dạydỗ các cung nữ (chức Lễ nghi học sĩ) hầubên cạnh. Bọn triều thần bấy lâu nay muốn hãmhại Nguyễn Trãi, nhân cơ hội này liền vu cho ông cùngNguyễn Thị Lộ mưu giết vua, khiến ông phảinhận án tru di tam tộc (bị giết cả ba họ)
Nỗi oan tầy trời ấy, hơn hai mươinăm sau, 1464, Lê Thánh Tông mới giải toả và ca ngợiông bằng câu thơ nổi tiếng:
“Ức Trai tâm thượngquang khuê tảo”
(Lòng Ức Trai toả rạngvăn chương)
(Đền thờ danh nhân Nguyễn Trãi ở xã Cộng Hoà, ChíLinh, Hải Dương)
Nguyễn Trãi là một thiên tài nhiều mặthiếm có. Đại cáo bình Ngô tuy viết bằng chữHán nhưng xứng đáng là áng “Hùng văn muôn thuở”.Quốc âm thi tập là tập thơ tiếng Việt(chữ Nôm) sớm nhất có giá trị lớn còn lại đếnngày nay. Nguyễn Trãi đã góp phần xây đắp nềnmóng vững chãi cho văn học dân tộc.
Năm 1980, Nguyễn Trãi được tổchức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá của Liên hợpquốc (UNESCO) công nhận là Danh nhân văn hoá thế giớivà tổ chức kỷ niệm 600 năm năm sinh củaông.